Salon Numizmatyczny Mateusz Wójcicki > Auction 13Auction date: 9 March 2024
Lot number: 320

Price realized: 8,314 EUR   (Approx. 9,113 USD)   Note: Prices do not include buyer's fees.
Show similar lots on CoinArchives

Find similar lots in upcoming
auctions on
  NumisBids.com
Lot description:




John III Sobieski, Medal for the return of Aegidius Strauch to Danzig 1678 - NGC AU58 - VERY RARE

Very rare Danzig medal weighing two ducats in gold, minted in honor of the return from captivity to Danzig of Aegidius Strauch, an outstanding Protestant theologian.

Strauch was known for his uncompromising attitude towards Catholics, whom he fought with all his might, both with sermons and written words, including in the publication 'Purim Days'.


The gold medal is currently known from two specimens on the world auction market, and the presented one is one of them.

A true Top Pop. The only coin with the highest grade in NGC population report.




Obverse: bust of Strauch in the attire of a Lutheran clergyman, facing right, with a round cap on his head


ÆGIDIUS STRAUCH S S THE D (Idzi Strauch of Holy Theology Doctor)


Reverse: coat of arms shield, on the sides the inscription NAT 1632 (Born 1632), in the section the inscription A 1675 D 30 SEPTEMB GEDANO PROFECT A 1678 M JULII REDIIT (In 1675, on September 30, he left Gdańsk, in 1678, in the month of July, he returned)





Gold, diameter 30 mm, weight 6.40 g

Bardzo rzadki medal gdański o wadze dwóch dukatów w złocie, wybity na cześć powrotu z niewoli do Gdańska, Aegidiusa Straucha, wybitnego teologa protestanckiego.

Strauch był znany z nieprzejednanej postawy wobec katolików, których z całych sił zwalczał, zarówno kazaniami jak i słowem pisanym, między innymi w druku 'Dni Purim'.

Medal w złocie znany jest dotąd na światowym rynku aukcyjnym z dwóch egzemplarzy, a prezentowany jest jednym z nich.


Jedyna sztuka z najwyższą notą w rejestrze NGC.

Nietuzinkowy numizmat, bardzo rzadki, którego docenią miłośnicy pięknie zachowanego złota.




Awers: popiersie Straucha w ubiorze duchownego wyznania luterskiego, w prawo, na głowie czapeczka okrągła

ÆGIDIUS STRAUCH S S THE D (Idzi Strauch Świętej Teologii Doktor)

Rewers: tarcza herbowa, po bokach napis NAT 1632 (Urodzony 1632), w odcinku napis A 1675 D 30 SEPTEMB GEDANO PROFECT A 1678 M JULII REDIIT (W roku 1675 dnia 30 Września z Gdańska wyjechał, w roku 1678 w miesiącu Lipcu powrócił)





Złoto, średnica 30 mm, waga 6.40 g






Idzi Strauch, duchowny wyznania luterskiego, na którego pamiątkę medale te bito, należy do tych niespokojnych ludzi, których życie jest pasmem nieustannych kłótni i niesnasek. Z Saxonii, gdzie się rodził, powołany do Gdańska na pastora i rektora szkoły tamecznej, wydał wojnę zaciętą katolikom Gdańskim, przeciw którym nie tylko, że najobraźliwsze miewał kazania, ale takowe nawet i drukiem ogłosił, pod tytułem: Dni Purim.

Biskup Kujawski i Sejmik Pruski zanieśli do Króla Polskiego skargę o to bezbożne, jak je nazywali, dzieło. Marszałek Sejmiku, trzymając w ręku pismo Straucha, wniósł na posiedzeniu stanów: aby autor był śmiercią karany, aby Xiążkę spalono i aby urząd miejski w Gdańsku odebrał naganę za to, że ją drukować pozwolił. Następne Sejmiki Pruskie ponawiały skargi swoje na Straucha, a Magistrat ulegając woli króla i stanów Koronnych, po wielu bezskutecznych napomnieniach, złożył Straucha z urzędu w końcu roku 1673. Strauch przecież miał za sobą pospólstwo, które gwałtem zniewoliło władzę miejską do powrócenia mu jego posady. Nie przestał on na tem, a pragnąc pomścić się uczynionej sobie, jak mniemał, zniewagi, umyślił ścieśnić władzę Magistratu Gdańskiego na korzyść cechów, w których wielu liczył stronników. Nim jednak zamiar ten do skutku przywiódł, mianowany został Professorem w szkołach w Greifswalde w Pomeranii. Gdy do tego miasta płynął, przytrzymano go w Kołobrzegu (Kolberg) z rozkazu Elektora Brandeburskiego.

Po trzechletniem więzieniu Strauch odzyskawszy wolność swoją w roku 1678 powrócił do Gdańska, a radość jaka z tego powodu stronników jego przejęła, dała im powód do wybicia kilku medalów. Pobyt Straucha w Gdańsku nowe wróżył niespokojności i gwałty ze strony pospólstwa, gdy śmierć jego tym zamieszkom tamę położyła.

Niezgoda i zaburzenie umysłów, mówi dziejopis Lengnich, towarzyszyły Strauchowi aż do grobu; na pogrzebie bowiem jego powstał między ludem wielki rozruch, który z trudnością uśmierzono. (hrabia Edward Raczyński - autor 'Gabinetu Medalów Polskich')Reference: Raczyński 259, Hutten-Czapski 4044 (w srebrze)
Grade: NGC AU58 MAX - JEDYNY

Starting price: 4729 EUR